Petrovaradinska tvrđava

Uvod

Biser naše baštine, Gibraltar na Dunavu, nepobediva tvrđava – to su sinonimi za stenoviti uspon na kom se u trajanju od 4 dana dešava najveća zabava tokom EXIT festivala. 

Petrovaradinska tvrđava je bila značajno vojno utvrđenje austrijskih vladara, koji su za vreme Napoleonovih osvajanja baš u njoj sakrili svoje dragocenosti. Danas je to centar umetnosti, ambijent u kome se odvija Exit festival i zdanje čije tajnovito podzemlje ne prestaje da intrigira svetske istraživače.

Kada su tadašnji evropski plemići gradili Petrovaradinsku tvrđavu nisu ni slutili da će 300 godina kasnije ona biti stecište ljudi iz celog sveta, ali ne vojnika, već ljubitelja provoda i dobre muzike. Njihovo snažno vojno utvrđenje pretvorilo se u veselu muzičku tvrđavu Exita, jednog od najvećih evropskih muzičkih festivala, ali i u najveću umetničku koloniju u Evropi.

Legenda kaže da se ime Petrovaradinske tvrđave sastoji iz tri reči koje zajedno znače “grad na steni čvrst kao vera”, a zbog strateškog položaja i značaja koji je imala za Habzburšku Monarhiju, nazivali su je „Gibraltar na Dunavu“. Čine je Gornji i Donji grad koji se u svoj svojoj veličini uzdižu nad Dunavom i predstavljaju simbol Novog Sada.

Sa Petrovaradinske tvrđave možete posmatrati zvezde, u Planetarijumu možete čuti predavanja iz astronomije, videti postavke Muzeja Grada Novog Sada ( “Petrovaradinska tvrđava u prošlosti“ i “Novi Sad od 18. do 20. Veka“) u zgradi Topovnjača, obići ateljee koji su smešteni u podrumskim prostorijama Duge kasarne, razgovarati sa umetnicima ove jedinstvene i najveće umetničke kolonije ovakve vrste u Evropi, posetiti konjički klub…

Ljubazno osoblje će vas uslužiti u nekoliko restorana i taverni, koje se nalaze na samoj tvrđavi. U tom baroknom okruženju sa predivnim pogledom i prijatnom ambijentu moći ćete da uživate u domaćoj rakiji ili domaćem vinu koje potiče sa obronaka Fruške Gore. Doživećete pravo zadovoljstvo i poželećete da posetite tvrđavu bar još nekoliko puta u životu.

Jedna od najvažnijih znamenitosti na tvrđavi jeste „pijani“ sat koji se nalazi na gornjoj platformi. Obavezno ga obiđite. Da li možete da pretpostavite koliko je sati ? Tajna je u tome što su kazaljke zamenile mesta. Zapravo mala pokazuje minute, dok velika kazaljka pokazuje sate. Ako ste nekada bili mornar, gledajući ovaj sat iz daljine, ovo bi imalo mnogo više smisla, zar ne ?

Vreme je za jednu edukativnu šetnju. Ovde je vreme zaustavljeno u XVIII veku.

Osećate li se umetnički ili sanjivo ? U zavisnosti od vašeg raspoloženja, posetite neke od brojnih umetničkih ateljea ili galerija, ili možda opservatorijum ili čak Akademiju umetnosti, koja se sa razlogom nalazi na tvrđavi.

Istorija

Na mestu današnje tvrđave, na kamenoj steni u podnožju Fruške Gore, postojala su vojna utvrđenja. Poslednja arheološka istraživanja govore da je istorija prelepe tvrđave duga više od dvesta hiljada godina. Tvrđava je građena u vreme vladavine austrijskih careva Leopolda I, Josifa I, Karla IV, Marije Terezije I Josifa II, po sistemu građenja markiza Sebastijana Vobana, francuskog arhitekte, vojskovođe I pisca. Gradnja je trajala 88 godina, do 1780. godine. Mnoge tvrđave u Evropi su građene po ovom sistemu, ali Petrovaradinska je najveća i obuhvata više od 110 hektara i spada među najočuvanije. Specifičnost ovog sistema su strmi i visoki bedemi, grudobrani i duboki minirani šančevi.

Posebno je značajno podzemlje tvrđave na 4 sprata, sa 16 kilometara hodnika i galerija kao i veliki bunar. Tokom XX veka tvrđava je prošla kroz nekoliko kritičnih trenutaka, ali je spašena od uništenja. Posle Drugog svetskog rata, u potpunosti je demilitarizovana, proglašena je istorijskim spomenikom i spada pod zaštitu države. Do danas, skoro svi objekti koji su izgrađeni tokom XVIII veka su sačuvani tako da predstavljaju jednu od najvećih, najočuvanijih i najlepših primera vojne arhitekture XVIII veka.

Danas, tvrđava je istorijski, kulturni i umetnički centar sa velikim brojem ateljea novosadskih umetnika. Na tvrđavi se nalazi veliki broj objekata od kulturnog i istorijskog značaja - Muzej grada Novog Sada, Istorijski arhiv grada Novog Sada, Akademija umetnosti, Astronomska opservatorija, nekoliko konjičkih klubova , streličarski klub, hoteli i mnogi restorani, kao i barovi i diskoteke.

EXIT Festival

Exit – najveći muzički događaj u jugoistočnoj Evropi, odvija se na Petrovaradinu od 2001. godine. Okupio je neke od najpopularnijih muzičara sa planete i posetioce sa svih strana sveta. Tvrđavu posećuje oko 50.000 ljudi na dan za vreme festivalskih dana. Pored magične atmosfere koju svojom energijom upotpunjuju posetioci I izvođači, tvrđava pruža vrhunsku akustiku sa mogućnošću da posetite veliki broj stejdževa I različitih konceptualnih događaja, a da se pri tom ne mešaju zvukovi.

Godine 2006. The Observer je proglasio Exit za najbolji festival po svom izboru na listi 25 najboljih turističkih iskustava

Godine 2007. Exit je osvojio Britansku festivalsku nagradu za najbolji festival u inostranstvu, a bio je proglašen za najbolji evropski festival na dodeli nagrada Yourope.

Godine 2013. Euronews je uvrstio Exit na šesto mesto u svom izboru od 10 evropskih muzičkih festivala.

Godine 2013. i 2017. osvojio je nagradu za najbolji veći festival na dodeli Evropskih festivalskih nagrada.

Godine 2014. Exit festival je proglašen za najbolji evropski festival.

Međunarodno izdanje kanala CNN, CNN World Fiesta, uvrstilo je Exit na listu devet najboljih muzičkih festivala na svetu u 2011. godini.

Godine 2018. BBC News je nazvao Exit jednim od najvećih svetskih muzičkih festivala, koji je ugostio više od 200.000 ljudi iz 60 zemalja.